Wszy – problem nie tylko wśród dzieci. Jak rozpoznać i skutecznie walczyć z wszawicą?

Redakcja

2 grudnia, 2024

Wszawica to choroba pasożytnicza wywoływana przez wesz głowową (Pediculus humanus capitis). Towarzyszy człowiekowi właściwie od początków naszego gatunku. Wciąż panuje niezrozumiałe przekonanie, że wszawica szerzy się wyłącznie wśród dzieci, co absolutnie nie jest prawdą. Tą chorobą może się zarazić każdy, w zupełnie prozaicznych, codziennych sytuacjach, co nie musi mieć żadnego związku z poziomem indywidualnej higieny.

Czym właściwie są wszy? Jak dochodzi do zarażenia wszawicą? Jak ją leczyć i jej zapobiegać? Na wszystkie te pytania odpowiadamy w naszym artykule.

Jak dochodzi do zarażenia?

Wszawica może dotknąć osoby w każdym wieku. Faktem jest, że statystycznie najczęściej zarażają się nią dzieci i młodzież, co wynika z faktu, iż najmłodsi sporo czasu spędzają w dużych skupiskach, jak szkoły, przedszkola czy żłobki, a to tworzy idealne warunki do szerzenia się choroby. Podkreślamy natomiast, że problem ten nie jest ograniczony tylko do jednej grupy wiekowej.

Najczęstszą przyczyną zarażenia wszawicą jest bezpośredni kontakt, tzw. „głowa do głowy”. Wszy z łatwością przenoszą się między żywicielami na przykład podczas przytulania, wspólnej zabawy, spania w jednym łóżku, ćwiczeń fizycznych etc.

Do zarażenia może jednak dojść także poprzez kontakt pośredni. Tutaj głównym czynnikiem ryzyka jest używanie wspólnych przedmiotów osobistych, takich jak grzebienie, szczotki czy nakrycia głowy.

To warto wiedzieć:

Wszawicą można się zarazić np. w sklepie odzieżowym, przymierzając czapkę, szalik czy opaskę.

Wszawica – wciąż wstydliwy problem

Wszawica może dotknąć każdego, niezależnie od wieku, poziomu dbania o higienę czy statusu społecznego i majątkowego. Mitem jest twierdzenie, że jest to choroba „nizin” i osób będących na bakier z czystością.

Choć podejście do wszawicy sukcesywnie się zmienia, to nadal pozostaje chorobą wstydliwą, często budzącą negatywne emocje, a wręcz skazującą na ostracyzm. Nic dziwnego, że wiele osób odkrywających wszy na głowie dziecka czy u siebie, woli się do tego nie przyznawać, nie informując o tym np. wychowawcy w przedszkolu. Efekt jest taki, że wszawica może z łatwością szerzyć się w grupie, przez co kolejne dzieci przynoszą pasożyty do domu, nieświadomie sprowadzając ryzyko zarażenia na rodzeństwo, rodziców czy dziadków.

Kluczowe znaczenie w kontekście profilaktyki wszawicy ma zatem edukacja i uświadamianie społeczeństwa, że nie jest to ani wstydliwa, ani groźna choroba, o ile zostanie szybko wyleczona.

Czym właściwie są wszy i jak je rozpoznać?

Wszy to bezskrzydłe, pasożytnicze owady, które sprawnie poruszają się po włosach, choć nie potrafią skakać ani latać. Dorosła wesz osiąga rozmiar około 4 mm, ma brunatny kolor i żyje około 40 dni, w tym czasie składając do 300 jaj (gnid) u nasady włosów.

Pierwszym objawem wszawicy zwykle jest świąd skóry głowy, zwłaszcza w okolicach potylicy i za uszami. Jest to wynik reakcji alergicznej na ślinę i kał wszy. Nie należy tego lekceważyć, ponieważ usilne drapanie skóry głowy może prowadzić do podrażnień lub zakażeń bakteryjnych.

Dostrzeżenie dorosłych pasożytów gołym okiem jest trudne, natomiast w ramach rutynowego przeglądu głowy można zauważyć charakterystyczne, białawo-żółtawe kuleczki przyczepione do nasady włosów. To gnidy, których obecność niezawodnie świadczy o wszawicy.

Skuteczna walka z wszawicą

Obecnie dostępne są już specjalistyczne preparaty do zwalczania wszy, które umożliwiają szybkie pozbycie się problemu, bez konieczności skracania włosów. Najlepsze środki, dostępne w aptekach czy w sprzedaży internetowej, likwidują wszy i gnidy już po pierwszej aplikacji.

Kluczowe jest również przeprowadzenie kuracji u wszystkich członków rodziny, którzy mieli kontakt z osobą zarażoną. Wszy oraz gnidy mogą przetrwać poza żywicielem od kilku dni do dwóch tygodni, dlatego ważne jest, aby dokładnie posprzątać mieszkanie, odkurzyć podłogi i meble oraz wyprać pościel, ręczniki i ubrania zakażonej osoby w wysokiej temperaturze.

Profilaktyka i zabezpieczenie przed ponownym zarażeniem

Osoby, które zakończyły leczenie wszawicy, są narażone na ponowne zarażenie – szczególnie dotyczy to dzieci wracających do przedszkola, szkoły czy żłobka. Aby temu zapobiec, warto stosować odpowiednie środki profilaktyczne, którymi wystarczy spryskać włosy przed wyjściem z domu.

Takie preparaty realnie zmniejszają ryzyko ponownego zarażenia. Świetnie sprawdzają się również w sytuacjach, w których istnieje realne prawdopodobieństwo „złapania wszy”, np. podczas kolonii, obozu czy rodzinnych wakacji w hotelu/pensjonacie.

Więcej o specyfice wszawicy, leczeniu i profilaktyce choroby przeczytasz na stronie internetowej https://nitolic.pl/artykuly/wszy-na-glowie-czesty-problem-dzieci-i-rodzicow/.

Artykuł zewnętrzny.

Polecane: